Πρωτες βοηθειες για ανασκαφικα υφασματα και συναφη υλικα
Τα υφάσματα είναι από τα πλέον ευαίσθητα ανασκαφικά ευρήματα και απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή. Σε περίπτωση που εντοπιστεί ύφασμα ή συναφές εύρημα, όπως σχοινί, κορδόνι ή καλάθι θα πρέπει:
-
Αρχικά θα πρέπει να ειδοποιηθεί εξειδικευμένος συντηρητής
-
Δεν θα πρέπει να γίνει καμία προσπάθεια στερέωσης του ευρήματος επί τόπου στην ανασκαφή.
-
Το εύρημα πρέπει να παραμείνει όσο το δυνατόν σε σταθερή κατάσταση όμοια με αυτή που βρέθηκε, επομένως:
1. Σε περίπτωση εύρεσης υφάσματος ή συναφούς υλικού σε επαφή με άλλο υλικό όπως μέταλλο, κεραμεικό κ.α. δεν θα πρέπει να γίνει καμία προσπάθεια διαχωρισμού τους στην ανασκαφή. Το εύρημα θα πρέπει να μεταφερθεί ώς έχει στο πλησιέστερο εργαστήριο συντήρησης.
2. Σε περίπτωση εύρεσης ελεύθερου υφάσματος ή συναφούς υλικού αυτό δεν θα πρέπει να αγγιχτεί με γυμνά χέρια παρά μόνο με γάντια. Θα πρέπει να σηκωθεί από το σκάμμα με υποστήριξη χοντρού φύλλου πολυαιθυλενίου και να τοποθετηθεί σε κουτί πολυαιθυλενίου. Αν υπάρχουν διαθέσιμες σακούλες από ειδικό φύλλο πολυαιθυλενίου μη διαπερατού από το οξυγόνο, τότε το εύρημα θα πρέπει να τοποθετηθεί εκεί.
-
Σε κάθε περίπτωση για τη μεταφορά θα πρέπει να προστατευτεί με κατάλληλα συνθετικά υλικά για προστασία από τους κραδασμούς και την αποφυγή ανάπτυξης μικροοργανισμών (όπως φύλλα πολυαιθυενίου και ακρυλικού πολυμερούς, φύλα αφρών πολυαιθυλενίου). Στο εργαστήριο θα πρέπει να παραμείνει κλεισμένο σε κουτί πολυαιθυλενίου μαζί με μικρή ποσότητα αιθανόλης (π.χ. κομμάτι αφρού πολυαιθυλενίου εμποτισμένου με αιθανόλη) και να παραμείνει σε ψυγείο για να αποφευχθεί η απότομη ξήρανση, μέχρι να αναλάβει ο εξειδικευμένος συντηρητής.
3. Σε περίπτωση εύρεσης υφάσματος ή συναφούς υλικού σε επαφή με το χώμα θα πρέπει να απομακρυνθεί από το σκάμμα μαζί με την περιβάλλουσα ποσότητα χώματος (block lifting) και να μεταφερθεί στο πλησιέστερο εργαστήριο συντήρησης. Για την προστασία του όγκου χώματος και ευρήματος θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν υλικά όπως αφρός πολυουρεθάνης και φύλλα πολυαιθυλενίου.
Ενδεικτική βιβλιογραφία
Dal Pra, P. 2003 Μερικές συμβουλές σε περίπτωση ανακάλυψης αρχαιολογικού υφάσματος, Αράχνη 1, 12-14.
Gillis C. και Nosch M. L. 2007 First Aid for the Excavation of Archaeological Textiles. Oxford, Oxbow Books, Ancient Textiles Series 2.